Tài xế Kadek Yosa Yasa nuôi cả gia Ä‘ình nhá» 20 cuốc xe má»—i tháng. Nhưng giá» anh không biết sẽ cho lÅ© trẻ ăn gì khi không còn khách.
"Không có khách từ sáu tuần trước rồi, và ai cÅ©ng cháºt váºt, váºt vã, lay lắt", Yasa trả lá»i 9News.
Yasa chỉ là má»™t trong 4 triệu cư dân Bali có sinh kế phụ thuá»™c hoàn toàn vào du lịch - ngành công nghiệp Ä‘ang sụp đổ trước sức ép cá»§a đại dịch do nCoV. ÄÆ°á»ng phố trên đảo không còn nhá»™n nhịp, bãi biển Ä‘óng cá»a, và ngành du lịch gần như không còn tồn tại khi những chuyến bay quốc tế đến giảm tá»›i 95%.
Sân bay Bali trước (trái) và sau khi đại dịch bùng phát. Ảnh: Kania Bali Tour.
Má»™t tuần trước, Indonesia ngừng cho khách quốc tế nháºp cảnh trước những dá»± Ä‘oán tàn khốc rằng Covid-19 có thể cướp Ä‘i sinh mạng cá»§a 240.000 ngưá»i dân nước này đến cuối tháng 4.
Ross Taylor, giám đốc Há»c viện Indonesia có trụ sở tại Perth (Australia), nháºn định ná»n kinh tế Bali sẽ sụp đổ nghiêm trá»ng hÆ¡n nhiá»u so vá»›i tình hình sau vụ Ä‘ánh bom năm 2002 và lần núi lá»a Agung phun trào năm ngoái.
"Nếu xét lại thá»i Ä‘iểm cá»§a vụ Ä‘ánh bom năm 2002, Bali có 65% ná»n kinh tệ phụ thuá»™c vào du lịch. Ngày nay khi đối mặt vá»›i đại dịch Covid-19, đến 80% ná»n kinh tế cá»§a hòn đảo gói gá»n trong du lịch, và như rất nhiá»u nÆ¡i trên thế giá»›i, ngành du lịch cá»§a Bali Ä‘ã hoàn toàn sụp đổ", ông Taylor lý giải.
Theo chuyên gia này, phần lá»›n ngưá»i Bali hiện nay thất nghiệp, số còn lại sẽ Ä‘i làm ná»a ca, nháºn ná»a lương. "Váºy Ä‘iá»u gì sẽ xảy ra trong tháng tiếp theo? Má»™t ngưá»i chỉ bắt đầu tá»± há»i thì há» sẽ trở nên khá hoảng loạn", Taylor nói.
Vá»›i má»i đơn đặt dịch vụ bị há»§y cho đến tháng Bảy, nhà tổ chức sá»± kiện Djulian Firmansyah Ä‘ang cầu xin chính phá»§ há»— trợ ngưá»i dân và doanh nghiệp vá»›i các gói kích thích kinh tế trị giá 40 tá»· USD.
"Ba ngày, sáu ngày hay má»™t năm, há» muốn chúng tôi ở nhà bao lâu cÅ©ng được, nhưng hãy cung cấp thức ăn cho chúng tôi", ông nói.
Hàng quán Ä‘óng cá»a trên bãi biển Seminyak từ cuối tháng 3. Ảnh: Reuters.
Trong khi Ä‘ó, Nadine Gray, má»™t nhà tổ chức sá»± kiện ngưá»i Australia tại Bali, Ä‘ã quyên góp gần 1.000 USD từ khi dừng má»i hoạt động kinh doanh. Cô tiếp tục kêu gá»i Ä‘óng góp từ các nhà hảo tâm, để chuyển gạo, trứng, mì và rau cá»§ tá»›i những ngưá»i địa phương khó khăn.
"Äến nay chúng tôi Ä‘ã quyên đủ tiá»n cho những gói cứu trợ đủ cho 77 gia Ä‘ình để cung cấp thá»±c phẩm Ä‘á»u đặn cho há» trong má»™t tuần", bà Gray, chá»§ sở hữu cá»§a Bali Boho Co, cho hay. "Há» Ä‘ang khốn khổ khi đột nhiên mất thu nháºp mà không có nhiá»u tiá»n dành dụm".
Song Ä‘iá»u tá»™i tệ hÆ¡n là không ai biết khi nào hàng triệu khách quốc tế có thể trở lại hòn đảo xinh đẹp này.