DÆ°á»›i Ä‘ây là chia sẻ của Susan Smille, cá»±u nhà báo của Guardian, người tá»± lái má»™t con thuyền suốt ba năm. Cô nói về cuá»™c sống má»™t mình giữa đại dÆ°Æ¡ng và bí quyết để hạnh phúc trong những ngày phong tỏa.  

"Tôi muốn đảm bảo vá»›i mọi người rằng chuyện thay đổi thói quen dá»… hÆ¡n bạn nghÄ©", tôi thông báo trên Instagram vào má»™t ngày nọ. Bạn Ä‘ang bất an khi phải đối mặt vá»›i má»™t chuyển biến lá»›n trong cuá»™c sống vì nCoV, tôi muốn truyền Ä‘i chút cảm giác bình thản.

Tôi bắt đầu lan tỏa "tri thức" nhÆ° má»™t nhà tiên tri của biển cả từ ngày rời bỏ công việc yêu thích tại Guardian ba năm trÆ°á»›c, để theo Ä‘uổi cuá»™c sống giản Ä‘Æ¡n hÆ¡n trên con thuyền nhỏ của mình. Đó là cuá»™c sống chậm nhất tôi có thể tưởng tượng ra khi phiêu du giữa đại dÆ°Æ¡ng ngang tốc Ä‘á»™ Ä‘i bá»™, hoàn toàn hòa mình vào thiên nhiên. Tôi có thể ngả lÆ°ng vô lo vô nghÄ© giữa những vịnh biển yên bình, những Ä‘àn cá và bạch tuá»™c bÆ¡i lá»™i dÆ°á»›i thuyền, phía xa là bờ cát trắng. Tôi Ä‘ã cưỡi trên đầu sóng cùng cá heo và cá voi, tỉnh giấc nghe tiếng vó ngá»±a trên những bãi biển hoang vắng tại miền nam Italy, thả neo gần những lâu Ä‘ài hay vách Ä‘á dá»±ng đứng.

Susan Ä‘ã lênh Ä‘ênh vượt  eo biển Manche đến Pháp, chèo xuôi xuống bờ biển Đại Tây DÆ°Æ¡ng tá»›i Bồ Đào Nha, vào Địa Trung Hải, qua Tây Ban Nha và Italy đến Hy Lạp. Ảnh: Cat Vinton/The Observer.

Điều hạn chế của lối sống này là tiện ích trong nhà: không có tủ lạnh dÆ°á»›i cái nóng 40 Ä‘á»™ C là cả má»™t thách thức, không dÆ° dả tiền, và phần lá»›n thời gian tôi chỉ có má»™t mình - Ä‘ôi khi ở ngoài biển hàng tuần. Tôi Ä‘ã trở thành minh chứng sống cho chính mình rằng, chúng ta cần rất ít để cảm thấy hạnh phúc.

Tôi nghÄ©, những thủy thủ được đặt vào hoàn cảnh Ä‘á»™c Ä‘áo để vượt qua những khó khăn. Vá»›i tinh thần của má»™t thủy thủ, tôi ngồi xuống để tá»± ngẫm trÆ°á»›c xem phải đối mặt vá»›i cuá»™c sống cách ly nhÆ° thế nào, cảm thấy bình thản và quyết liệt vá»›i quyết định của mình để tránh xa dịch bệnh Ä‘ang lây lan ở Hy Lạp.

Tôi Ä‘ã viết những dòng này khoảng năm phút từ khi lệnh phong tỏa được thông báo theo dá»± Ä‘oán, kéo dài từ 23/3 đến ít nhất 27/4. Vá»›i khá ít trường hợp nhiá»…m bệnh được ghi nhận, Hy Lạp Ä‘ang phản ứng nhanh - nếu không nền kinh tế và hệ thống y tế dá»… tổn thÆ°Æ¡ng của quốc gia sẽ bị tác Ä‘á»™ng nặng nề.

Mười phút sau tôi bắt đầu khóc nức nở. Tôi gọi cho Cat, bạn mình. "Tá»› Ä‘ã dá»± trÆ°á»›c Ä‘iều này", cô ấy nói bằng tông giọng của má»™t người thá»±c sá»± hiểu tôi. Tiếp, tôi uống hết má»™t chai rượu vang trong khi lÆ°á»›t tin tức trên laptop, khóc nấc trÆ°á»›c những lời quan tâm của mọi người Ä‘ang ở xa.

Dù có Ä‘á»™c lập đến Ä‘âu, bạn vẫn rất cần chá»— dá»±a tinh thần khi xa những người thân yêu. Tôi Ä‘ã có những khoảng thời gian Ä‘áng nhá»› nhất khi sống cách biệt vá»›i thế giá»›i, bạn đồng hành chỉ có lÅ© mòng biển và những Ä‘àn dê leo lên vách Ä‘á dá»±ng đứng. NhÆ°ng sau mùa Ä‘ông quá dài chỉ sống má»™t mình vào năm ngoái, tôi Ä‘Æ°a thuyền đến thành phố Olbia của đảo Sardinia, Italy và lên Couchsurfer - mạng lÆ°á»›i cho ngủ nhờ miá»…n phí, nÆ¡i có thể tìm người bầu bạn.

"Tôi không cần giường ngủ, nhÆ°ng thích cà phê?", tôi nhắn tin cho những người lạ. Tôi Ä‘ã kết thân vá»›i những người bạn tuyệt vời - và rút ra má»™t bài học trong việc gạt sÄ© diện sang má»™t bên để thừa nhận mình cô Ä‘Æ¡n.

Giờ tôi Ä‘ã có Whatsapp để cập nhật vá»›i bạn bè nÆ¡i mình đến, chia sẻ những Ä‘iều tích cá»±c và trò chuyện để vượt qua những Ä‘iều Ä‘áng sợ hÆ¡n cả cÆ¡n hoảng loạn trÆ°á»›c lệnh phong tỏa vừa nãy. Tôi gọi cho bố hàng ngày. Ông ấy luôn khỏe mạnh, lạc quan và tÆ°Æ¡i vui. NhÆ°ng ông Ä‘ã 81 tuổi, má»—i lần nghe Ä‘iện thoại đổ chuông, tôi lại sốt ruá»™t "Bố Ä‘ang ở Ä‘âu nhỉ?". Lòng tôi chỉ dịu lại khi ông nhấc máy: "Bố vừa ở ngoài vườn. ChÆ°a chết".

Thủy thủ rất giỏi khi cần kết nối nhanh và giúp đỡ nhau, vì chúng tôi đều biết gặp rắc rối ngoài biển cả nguy hiểm thế nào. Nhờ chung lối sống, chúng tôi biết cách tá»­ tế vá»›i nhau. Khi cần tìm nÆ¡i trú bão, tôi thường tìm những nÆ¡i an toàn nhất và hy vọng những người Ä‘i biển biết nghÄ© khác cÅ©ng có không gian vừa đủ cho mình - không tập trung quá Ä‘ông hay neo thuyền gần nhau đến ná»—i bị va đập.

Bình yên trong bão là những cá»­ chỉ nhỏ từ người xung quanh, nhÆ° má»™t người Ä‘àn ông nâng ly từ trong buồng lái Ä‘áp lại cái vẫy chào của tôi giữa trời gió giật, hay khi má»™t người cho tôi cùng thả neo khi Ä‘i vào vùng gió giật đến 96 km/h, để đảm bảo sóng không nhấn chìm tôi xuống biển. Giờ tôi Ä‘ang lắng nghe tiếng huýt sáo vui vẻ của anh "hàng xóm" Hà Lan, người tặng tôi trứng từ con gà mái do má»™t anh bạn Pháp để lại. Đừng Ä‘ánh giá thấp những tÆ°Æ¡ng tác dù nhỏ nhất giữa người vá»›i người, má»™t Ä‘iều nhỏ bé có thể Ä‘em đến cảm giác ấm lòng mênh mang.

Thách thức của cuá»™c sống cách ly trong thời tiết xấu là ná»—i nhàm chán, đặc biệt khi bạn phải ở trong má»™t không gian chÆ°a đến 6 m2. NhÆ°ng mạnh mẽ hÆ¡n là cảm giác nhẹ nhõm khi bạn biết mình an toàn. Sống trên biển, bạn phải cảnh giác vá»›i mọi hiểm nguy (má»™t người hàng xóm của tôi tại Bồ Đào Nha Ä‘ã mất mạng khi trời nổi gió dữ). Tôi chÆ°a bao giờ hết bất ngờ khi nhận ra con tàu của mình yên tÄ©nh đến thế nào khi tôi trở vào trong, ngoài trời gió thét gào và sấm sét Ä‘ì Ä‘ùng. Bạn sẽ học cách trân trọng căn nhà của mình để khiến nó thêm ấm cúng, biết Æ¡n nÆ¡i trú ẩn của mình khi có nguy hiểm ngoài kia.

Bạn bá»—ng nhận ra cuá»™c sống Ä‘áng quý thế nào trong má»™t ngày bình thường. Những giai Ä‘iệu Ä‘Æ¡n giản hàng ngày có thể Ä‘em đến hạnh phúc lá»›n lao. Suốt 10 ngày trú bão ở Sardinia, Italy tôi Ä‘ã nghe tiểu thuyết "Jaws" của Peter Benchley trên radio, uống trà, tận hưởng những tia nắng cuối ngày, đợi chòm sao Đại Hùng xuất hiện trên bầu trời, nấu má»™t bữa tối thật ngon.

Susan nhận ra nấu nÆ°á»›ng chính là liệu pháp tâm lý khi sống má»™t mình. Ảnh: Guardian.

Má»™t lời khuyên nữa của tôi để vượt qua những ngày cách ly là Ä‘iều không mấy phổ biến hay dá»… dàng - hãy hạn chế dùng Internet. Dù sao thì, dành quá nhiều thời gian nhìn màn hình Ä‘iện tá»­ luôn lợi bất cập hại. Và nếu đứt đường truyền mạng hay hết dung lượng Internet vì quá lạm dụng, để máy tính nhiá»…m virus, chúng ta sẽ phát Ä‘iên. Đó là lý do tôi luôn giá»›i hạn data, để bản thân dùng Ä‘iện thoại hay máy tính Ä‘iều Ä‘á»™ - chỉ cập nhập tin tức, kết nối qua mạng xã há»™i hay nghe nhạc để tinh thần sảng khoái. Dù vậy, tôi ngày càng dá»±a vào những thú vui không thể hỏng hóc nhÆ°: đọc sách, ngắm mây trời, viết lách, trồng thảo má»™c. Và tập thể dục - nếu tôi có thể thá»±c hiện vài Ä‘á»™ng tác kéo cÆ¡ giãn gân trong má»™t khoảng rá»™ng 2x1m, bất kỳ ai cÅ©ng có thể làm Ä‘iều tÆ°Æ¡ng tá»±.

Khi thế giá»›i của bạn chậm lại, thức ăn trở thành má»™t mối quan tâm lá»›n trong ngày. Và khi những chuyến vào phố mua sắm hạn chế hÆ¡n, Ä‘iều quan trọng là chọn những thá»±c phẩm tÆ°Æ¡i lâu. Tôi Ä‘ã biết cách bảo quản lâu nhất mà không cần tủ lạnh, nhÆ° cải bắp, cà tím, bí, sữa chua, trứng... và không bỏ phí má»™t thứ gì. Tôi tránh mua cà rốt và súp lÆ¡ xanh vì chúng rất nhanh hỏng.

Tôi đảm bảo mình luôn nấu được bữa sáng yêu thích - bánh kếp hoặc cháo ăn kèm trái cây nấu nÆ°á»›c đường, bánh mì nÆ°á»›ng. Khi không có Ä‘iều kiện mua sẵn những thứ mình thích, tôi tá»± mày mò làm sữa chua hay bÆ¡, và nhận ra việc Ä‘ó không hề khó. Trong chuyến thăm làng chài Culatra tại Bồ Đào Nha, tôi còn học cách phi lê và Æ°á»›p muối cá từ ngÆ° dân địa phÆ°Æ¡ng.

Mọi thứ sẽ khó khăn cho chúng ta, khi nhiều người Ä‘á»™t nhiên không còn thu nhập. Không tầm thường hóa mức Ä‘á»™ nghiêm trọng của tình trạng này, song ít nhất tôi có thể tin rằng giảm chi tiêu là Ä‘iều cá»±c kỳ thoả mãn, cÆ¡ há»™i để chấm dứt chứng nghiện mua sắm. Tôi có má»™t cuốn nhật ký về khoản tiền ít ỏi mình tiêu hàng ngày, khoảng 60 bảng má»™t tuần (hÆ¡n 1,7 triệu đồng): ghi chép nhÆ° vậy vui hÆ¡n là chi tiêu. Và bây giờ tôi còn có thời gian để sá»­a đồ. Không thay má»›i đồ đạc còn có thể sá»­ dụng là Ä‘iều nên làm - ngân sách eo hẹp buá»™c chúng ta phải sống xanh hÆ¡n. Kết quả là tôi hạnh phúc hÆ¡n khi có thể sá»­a mọi thứ từ thay dầu cho xe ôtô, sá»­a Ä‘á»™ng cÆ¡ thuyền cho đến toilet.

Susan học cách tá»± sá»­a chữa mọi đồ đạc, máy móc hỏng trên tàu. Ảnh: Guardian.

Điều lạ lùng nhất vá»›i những thủy thủ giữa lệnh phong tỏa nhÆ° tôi, vốn quen sống tá»± do, là bị mắc kẹt. Tàu thuyền không nên neo ở cảng vào những ngày đẹp trời, chúng tôi chỉ muốn ra khÆ¡i. Sống trong không gian nhỏ hẹp và ná»— lá»±c duy trì cuá»™c sống trên biển là cái giá chúng tôi phải trả để đổi lấy tá»± do. Giờ tá»± do Ä‘ang bị kiềm chế, nhÆ°ng bắt buá»™c phải nhÆ° vậy.

Những ngày này tôi Ä‘ang tập trung nhìn ngắm vẻ đẹp của thế giá»›i tá»± nhiên ngay xung quanh mình: những con chim bay trên cảng vào lúc hoàng hôn, cá bÆ¡i dÆ°á»›i bến tàu hay lÅ© cua Ä‘i kiếm mồi... Tôi thấy thÆ° thái trÆ°á»›c hiện thá»±c rằng, dù chúng ta có làm gì vá»›i những loài vật khác, chúng dường nhÆ° không hề bị đại dịch tác Ä‘á»™ng. Thiên nhiên Ä‘ang có khoảng nghỉ ngÆ¡i cần thiết khi con người giảm hoạt Ä‘á»™ng và mức Ä‘á»™ ô nhiá»…m. Điều quan trọng nhất là mọi người Ä‘ang nhận ra và chia sẻ cảm giác vui mừng về Ä‘iều này. Chúng ta ngày càng nhận thức được rằng Ä‘ây là cÆ¡ há»™i cho má»™t cuá»™c thay đổi thá»±c sá»±, và là chuyển biến tích cá»±c nhất từ trÆ°á»›c đến nay.

Hãy sá»­ dụng khoảng thời gian cách ly này khôn ngoan, bởi hành tinh cấp thiết cần thay đổi, và chúng ta cÅ©ng vậy.