Dưới đây là chia sẻ của Susan Smille, cựu nhà báo của Guardian, người tự lái một con thuyền suốt ba năm. Cô nói về cuộc sống một mình giữa đại dương và bí quyết để hạnh phúc trong những ngày phong tỏa.  

"Tôi muốn đảm bảo với mọi người rằng chuyện thay đổi thói quen dễ hơn bạn nghĩ", tôi thông báo trên Instagram vào một ngày nọ. Bạn đang bất an khi phải đối mặt với một chuyển biến lớn trong cuộc sống vì nCoV, tôi muốn truyền đi chút cảm giác bình thản.

Tôi bắt đầu lan tỏa "tri thức" như một nhà tiên tri của biển cả từ ngày rời bỏ công việc yêu thích tại Guardian ba năm trước, để theo đuổi cuộc sống giản đơn hơn trên con thuyền nhỏ của mình. Đó là cuộc sống chậm nhất tôi có thể tưởng tượng ra khi phiêu du giữa đại dương ngang tốc độ đi bộ, hoàn toàn hòa mình vào thiên nhiên. Tôi có thể ngả lưng vô lo vô nghĩ giữa những vịnh biển yên bình, những đàn cá và bạch tuộc bơi lội dưới thuyền, phía xa là bờ cát trắng. Tôi đã cưỡi trên đầu sóng cùng cá heo và cá voi, tỉnh giấc nghe tiếng vó ngựa trên những bãi biển hoang vắng tại miền nam Italy, thả neo gần những lâu đài hay vách đá dựng đứng.

Susan đã lênh đênh vượt  eo biển Manche đến Pháp, chèo xuôi xuống bờ biển Đại Tây Dương tới Bồ Đào Nha, vào Địa Trung Hải, qua Tây Ban Nha và Italy đến Hy Lạp. Ảnh: Cat Vinton/The Observer.

Điều hạn chế của lối sống này là tiện ích trong nhà: không có tủ lạnh dưới cái nóng 40 độ C là cả một thách thức, không dư dả tiền, và phần lớn thời gian tôi chỉ có một mình - đôi khi ở ngoài biển hàng tuần. Tôi đã trở thành minh chứng sống cho chính mình rằng, chúng ta cần rất ít để cảm thấy hạnh phúc.

Tôi nghĩ, những thủy thủ được đặt vào hoàn cảnh độc đáo để vượt qua những khó khăn. Với tinh thần của một thủy thủ, tôi ngồi xuống để tự ngẫm trước xem phải đối mặt với cuộc sống cách ly như thế nào, cảm thấy bình thản và quyết liệt với quyết định của mình để tránh xa dịch bệnh đang lây lan ở Hy Lạp.

Tôi đã viết những dòng này khoảng năm phút từ khi lệnh phong tỏa được thông báo theo dự đoán, kéo dài từ 23/3 đến ít nhất 27/4. Với khá ít trường hợp nhiễm bệnh được ghi nhận, Hy Lạp đang phản ứng nhanh - nếu không nền kinh tế và hệ thống y tế dễ tổn thương của quốc gia sẽ bị tác động nặng nề.

Mười phút sau tôi bắt đầu khóc nức nở. Tôi gọi cho Cat, bạn mình. "Tớ đã dự trước điều này", cô ấy nói bằng tông giọng của một người thực sự hiểu tôi. Tiếp, tôi uống hết một chai rượu vang trong khi lướt tin tức trên laptop, khóc nấc trước những lời quan tâm của mọi người đang ở xa.

Dù có độc lập đến đâu, bạn vẫn rất cần chỗ dựa tinh thần khi xa những người thân yêu. Tôi đã có những khoảng thời gian đáng nhớ nhất khi sống cách biệt với thế giới, bạn đồng hành chỉ có lũ mòng biển và những đàn dê leo lên vách đá dựng đứng. Nhưng sau mùa đông quá dài chỉ sống một mình vào năm ngoái, tôi đưa thuyền đến thành phố Olbia của đảo Sardinia, Italy và lên Couchsurfer - mạng lưới cho ngủ nhờ miễn phí, nơi có thể tìm người bầu bạn.

"Tôi không cần giường ngủ, nhưng thích cà phê?", tôi nhắn tin cho những người lạ. Tôi đã kết thân với những người bạn tuyệt vời - và rút ra một bài học trong việc gạt sĩ diện sang một bên để thừa nhận mình cô đơn.

Giờ tôi đã có Whatsapp để cập nhật với bạn bè nơi mình đến, chia sẻ những điều tích cực và trò chuyện để vượt qua những điều đáng sợ hơn cả cơn hoảng loạn trước lệnh phong tỏa vừa nãy. Tôi gọi cho bố hàng ngày. Ông ấy luôn khỏe mạnh, lạc quan và tươi vui. Nhưng ông đã 81 tuổi, mỗi lần nghe điện thoại đổ chuông, tôi lại sốt ruột "Bố đang ở đâu nhỉ?". Lòng tôi chỉ dịu lại khi ông nhấc máy: "Bố vừa ở ngoài vườn. Chưa chết".

Thủy thủ rất giỏi khi cần kết nối nhanh và giúp đỡ nhau, vì chúng tôi đều biết gặp rắc rối ngoài biển cả nguy hiểm thế nào. Nhờ chung lối sống, chúng tôi biết cách tử tế với nhau. Khi cần tìm nơi trú bão, tôi thường tìm những nơi an toàn nhất và hy vọng những người đi biển biết nghĩ khác cũng có không gian vừa đủ cho mình - không tập trung quá đông hay neo thuyền gần nhau đến nỗi bị va đập.

Bình yên trong bão là những cử chỉ nhỏ từ người xung quanh, như một người đàn ông nâng ly từ trong buồng lái đáp lại cái vẫy chào của tôi giữa trời gió giật, hay khi một người cho tôi cùng thả neo khi đi vào vùng gió giật đến 96 km/h, để đảm bảo sóng không nhấn chìm tôi xuống biển. Giờ tôi đang lắng nghe tiếng huýt sáo vui vẻ của anh "hàng xóm" Hà Lan, người tặng tôi trứng từ con gà mái do một anh bạn Pháp để lại. Đừng đánh giá thấp những tương tác dù nhỏ nhất giữa người với người, một điều nhỏ bé có thể đem đến cảm giác ấm lòng mênh mang.

Thách thức của cuộc sống cách ly trong thời tiết xấu là nỗi nhàm chán, đặc biệt khi bạn phải ở trong một không gian chưa đến 6 m2. Nhưng mạnh mẽ hơn là cảm giác nhẹ nhõm khi bạn biết mình an toàn. Sống trên biển, bạn phải cảnh giác với mọi hiểm nguy (một người hàng xóm của tôi tại Bồ Đào Nha đã mất mạng khi trời nổi gió dữ). Tôi chưa bao giờ hết bất ngờ khi nhận ra con tàu của mình yên tĩnh đến thế nào khi tôi trở vào trong, ngoài trời gió thét gào và sấm sét đì đùng. Bạn sẽ học cách trân trọng căn nhà của mình để khiến nó thêm ấm cúng, biết ơn nơi trú ẩn của mình khi có nguy hiểm ngoài kia.

Bạn bỗng nhận ra cuộc sống đáng quý thế nào trong một ngày bình thường. Những giai điệu đơn giản hàng ngày có thể đem đến hạnh phúc lớn lao. Suốt 10 ngày trú bão ở Sardinia, Italy tôi đã nghe tiểu thuyết "Jaws" của Peter Benchley trên radio, uống trà, tận hưởng những tia nắng cuối ngày, đợi chòm sao Đại Hùng xuất hiện trên bầu trời, nấu một bữa tối thật ngon.

Susan nhận ra nấu nướng chính là liệu pháp tâm lý khi sống một mình. Ảnh: Guardian.

Một lời khuyên nữa của tôi để vượt qua những ngày cách ly là điều không mấy phổ biến hay dễ dàng - hãy hạn chế dùng Internet. Dù sao thì, dành quá nhiều thời gian nhìn màn hình điện tử luôn lợi bất cập hại. Và nếu đứt đường truyền mạng hay hết dung lượng Internet vì quá lạm dụng, để máy tính nhiễm virus, chúng ta sẽ phát điên. Đó là lý do tôi luôn giới hạn data, để bản thân dùng điện thoại hay máy tính điều độ - chỉ cập nhập tin tức, kết nối qua mạng xã hội hay nghe nhạc để tinh thần sảng khoái. Dù vậy, tôi ngày càng dựa vào những thú vui không thể hỏng hóc như: đọc sách, ngắm mây trời, viết lách, trồng thảo mộc. Và tập thể dục - nếu tôi có thể thực hiện vài động tác kéo cơ giãn gân trong một khoảng rộng 2x1m, bất kỳ ai cũng có thể làm điều tương tự.

Khi thế giới của bạn chậm lại, thức ăn trở thành một mối quan tâm lớn trong ngày. Và khi những chuyến vào phố mua sắm hạn chế hơn, điều quan trọng là chọn những thực phẩm tươi lâu. Tôi đã biết cách bảo quản lâu nhất mà không cần tủ lạnh, như cải bắp, cà tím, bí, sữa chua, trứng... và không bỏ phí một thứ gì. Tôi tránh mua cà rốt và súp lơ xanh vì chúng rất nhanh hỏng.

Tôi đảm bảo mình luôn nấu được bữa sáng yêu thích - bánh kếp hoặc cháo ăn kèm trái cây nấu nước đường, bánh mì nướng. Khi không có điều kiện mua sẵn những thứ mình thích, tôi tự mày mò làm sữa chua hay bơ, và nhận ra việc đó không hề khó. Trong chuyến thăm làng chài Culatra tại Bồ Đào Nha, tôi còn học cách phi lê và ướp muối cá từ ngư dân địa phương.

Mọi thứ sẽ khó khăn cho chúng ta, khi nhiều người đột nhiên không còn thu nhập. Không tầm thường hóa mức độ nghiêm trọng của tình trạng này, song ít nhất tôi có thể tin rằng giảm chi tiêu là điều cực kỳ thoả mãn, cơ hội để chấm dứt chứng nghiện mua sắm. Tôi có một cuốn nhật ký về khoản tiền ít ỏi mình tiêu hàng ngày, khoảng 60 bảng một tuần (hơn 1,7 triệu đồng): ghi chép như vậy vui hơn là chi tiêu. Và bây giờ tôi còn có thời gian để sửa đồ. Không thay mới đồ đạc còn có thể sử dụng là điều nên làm - ngân sách eo hẹp buộc chúng ta phải sống xanh hơn. Kết quả là tôi hạnh phúc hơn khi có thể sửa mọi thứ từ thay dầu cho xe ôtô, sửa động cơ thuyền cho đến toilet.

Susan học cách tự sửa chữa mọi đồ đạc, máy móc hỏng trên tàu. Ảnh: Guardian.

Điều lạ lùng nhất với những thủy thủ giữa lệnh phong tỏa như tôi, vốn quen sống tự do, là bị mắc kẹt. Tàu thuyền không nên neo ở cảng vào những ngày đẹp trời, chúng tôi chỉ muốn ra khơi. Sống trong không gian nhỏ hẹp và nỗ lực duy trì cuộc sống trên biển là cái giá chúng tôi phải trả để đổi lấy tự do. Giờ tự do đang bị kiềm chế, nhưng bắt buộc phải như vậy.

Những ngày này tôi đang tập trung nhìn ngắm vẻ đẹp của thế giới tự nhiên ngay xung quanh mình: những con chim bay trên cảng vào lúc hoàng hôn, cá bơi dưới bến tàu hay lũ cua đi kiếm mồi... Tôi thấy thư thái trước hiện thực rằng, dù chúng ta có làm gì với những loài vật khác, chúng dường như không hề bị đại dịch tác động. Thiên nhiên đang có khoảng nghỉ ngơi cần thiết khi con người giảm hoạt động và mức độ ô nhiễm. Điều quan trọng nhất là mọi người đang nhận ra và chia sẻ cảm giác vui mừng về điều này. Chúng ta ngày càng nhận thức được rằng đây là cơ hội cho một cuộc thay đổi thực sự, và là chuyển biến tích cực nhất từ trước đến nay.

Hãy sử dụng khoảng thời gian cách ly này khôn ngoan, bởi hành tinh cấp thiết cần thay đổi, và chúng ta cũng vậy.